Wat is de brandreactieklasse?
Sommige materialen schieten sneller in brand dan andere. Die snelheid wordt uitgedrukt in de zogenaamde ‘brandreactieklasse’, wat gaat van A tot F. Materialen die behoren tot klasse A zijn onbrandbaar, waarbij we kunnen denken aan materialen zoals beton en bepaalde keramiek zoals dakpannen. Aan de andere kant van het spectrum zien we de materialen uit klasse F, die heel erg ontvlambaar zijn. Zo is bijvoorbeeld piepschuim uiterst ontvlambaar.

Tot welke klasse behoort hout dan? Heel zware houtsoorten, zoals eik, padouk en basralocus, en hout dat brandvertragend behandeld is, behoren tot klasse C (‘brandbaar’). De meeste andere houtsoorten, zoals naald- en loofhoutsoorten, behoren tot klasse D (‘goed brandbaar’).

Een ander belangrijk criterium voor de brandklasse van materialen, is de hoeveelheid rook die ontstaat en of er druppels ontstaan wanneer het ontvlamt. Hout produceert een ondoorzichtige rook, maar niet zo’n dikke mist als piepschuim dat wel doet. Het positieve nieuws: hout druppelt niet als het brand. Andere materialen zoals kunststof beginnen te smelten en te druppelen, wat een gevaar kan zijn als de brand zich verder verspreidt of als het in contact komt met je huid.

Is hout van nature brandwerend?
Het klinkt misschien vreemd in de oren, maar hout heeft eigenlijk van nature heel wat brandvertragende eigenschappen. Je weet misschien al dat brandend hout een zwarte, verkoolde laag krijgt. Deze laag beschermt de binnenkant van het hout en zorgt ervoor dat een balk er langer over doet voor hij volledig is uitgebrand. Op die manier zal het ook langer duren voor jouw constructie zal instorten. Een stevige houten deur bijvoorbeeld zal heel lang voorkomen dat de brand zich verspreidt naar andere kamers in het huis.

Een ander voordeel aan hout, is dat het heel weinig warmte geleidt en dus minder energie geeft aan de brand om zich te verspreiden. Zo krijgen we, samen met het verkoold laagje, een materiaal dat behoorlijk bestand is tegen vlammen en hitte.

In hoeverre jouw houten constructie de vlammen kan tegenhouden, hangt af van wat voor hout je gebruikt. Lichtere houtsoorten, zoals naaldhout, hebben een minder sterk beschermend laagje en zullen dus sneller uitbranden, vandaar dat ze ook behoren tot brandreactieklasse D. Zwaardere Europese houtsoorten, zoals eik, en tropische hardhoutsoorten zijn dan weer meer brandvertragend.

Jouw houten bijgebouw, tuinhuis, poolhouse of enig andere constructie kan er dus volledig verkoold uitzien, maar toch zal die lang standhouden tijdens een brand. De buitenkant van de houten constructie is wel verbrand, maar de binnenkant niet en draagt nog dezelfde eigenschappen als het oorspronkelijke hout. Het zal ook langer duren voor de constructie in elkaar zakt, zeker in vergelijking met staal. Daarom dat de brandweer liever een brandend houten gebouw binnen dringt dan een uit staal.



De Belgische wetgeving over de brandveiligheid van je gevel
Ook de Belgische wetgeving heeft al enkele regels uitgeschreven over de brandveiligheid van jouw gevelbekleding. Nieuwe gebouwen moeten voldoen aan een aantal eisen wat betreft brandpreventie, ook wel de ‘basisnormen brandpreventie’ genoemd. Concreet moeten nieuwe bouwwerken (1) het ontstaan, de ontwikkeling en de verspreiding van brand kunnen voorkomen, (2) de veiligheid van personen en inwoners verzekeren en (3) de tussenkomst van de brandweer mogelijk maken.

Deze voorwaarden gelden niet voor eengezinswoningen, lagere gebouwen met een oppervlakte van 100 vierkante meter en maximaal twee verdiepingen en constructies die niet als gebouw worden beschouwd, zoals een watertoren.

Voor lage gebouwen, met een totale hoogte van onder de 10 meter, moet jouw gevelbekleding voldoen aan een brandreactieklasse D of hoger, maar mag er grote rookproductie zijn (met andere woorden, klasse s3). Middelhoge tot hoge gebouwen, die respectievelijk hoger komen dan 10 meter of meer dan 25 meter moeten voldoen aan klasse B of hoger, waaronder brandvertragend behandeld hout behoort. Deze regels gelden niet alleen voor de bekleding van je constructie, maar ook voor het binnenste skelet.

Hoe kan je hout toch brandveilig maken?
Wie toch nog wakker ligt of zijn of haar pergola binnenkort in vlammen op zal gaan, zijn er methoden om hout beter te beschermen. Een van die technieken is om het hout te behandelen met een speciale primer en brandwerende verf. Wanneer het materiaal in lichterlaaie staat, gaat deze beschermende verf opzwellen door de hitte en vormt een schuimende en verkoelende laag. Dit houdt de brand voor bepaalde tijd tegen. Hoeveel verf je zal nodig hebben en hoeveel lagen je best aanbrengt, hangt vooral af van het soort materiaal en de toepassing waarvoor jouw project dient.

Eerst breng je een laag primer aan op het hout, om ervoor te zorgen dat de volgende laag zich goed kan vasthechten aan je bekleding. Dit is zeker belangrijk als het materiaal al eens is behandeld met beits, verf, lak of impregneermiddel.

Vervolgens behandel je het materiaal met een brandwerende coating. Je kan een tot drie lagen aanbrengen, afhankelijk van de toepassing.

Ten slotte kan je nog een beschermde toplaag aanbrengen om jouw project en de brandwerende laag extra te beschermen tegen vuil en vocht. Zo zal ook de brandwerende coat langer meegaan. Daarnaast krijg je zo ook een mooie afwerking van het hout.



Is het niet verbazend? Hoewel we het toch nog gebruiken om de kachel te vullen, is hout eigenlijk een erg brandwerend materiaal dat lang stand houdt. Lichte houtsoorten behoren tot brandreactieklasse D, terwijl topische hardhoutsoorten tot klasse C behoren. We zien dat hout van nature een beschermend laagje vormt, waardoor de kern minder snel opbrandt. Dit heeft enorme voordelen, als je bijvoorbeeld uit een brandend gebouw moet vluchten. Toch zijn er nog methoden om jouw project nog brandveiliger te maken. We hopen natuurlijk dat jouw project niet plots afbrandt, dus geniet maar met mate van je verwarmend haardvuur tijdens deze barre wintermaanden.